Het schrijven van je eerste scenario kan overweldigend lijken. Met alle formatting regels, industry standards en creatieve beslissingen, waar begin je eigenlijk? In deze uitgebreide gids nemen we je stap voor stap mee door het proces van scenarioschrijven, van het eerste idee tot een professioneel geformatteerd script.
Stap 1: Begin met een Sterk Concept
Voordat je ook maar één regel dialoog schrijft, moet je een helder concept hebben. Een goed concept kun je samenvatten in één of twee zinnen die duidelijk maken:
- Wie is de hoofdpersoon?
- Wat wil hij/zij bereiken?
- Wat staat hem/haar in de weg?
- Wat staat er op het spel?
Voorbeeld Concept
"Een jonge advocaat moet een onmogelijke rechtszaak winnen om haar carrière te redden, maar ontdekt dat haar tegenstander haar eigen mentor is die een donker geheim verbergt."
Stap 2: Ontwikkel je Verhaalstructuur
Scenarioschrijven volgt meestal een drieakter-structuur, maar dan specifiek aangepast voor het medium film:
Akt I - Setup (Pagina's 1-25)
- Opening Image: Een visueel moment dat de toon zet
- Inciting Incident: De gebeurtenis die het verhaal in gang zet
- Plot Point 1: De hoofdpersoon accepteert de uitdaging
Akt II - Confrontatie (Pagina's 25-90)
- Eerste helft: Hoofdpersoon probeert het probleem op te lossen
- Midpoint: Grote wending of revelatie
- Tweede helft: Complicaties en escalatie
- Plot Point 2: Alles lijkt verloren
Akt III - Resolutie (Pagina's 90-110)
- Climax: Finale confrontatie
- Resolutie: Gevolgen en nieuwe evenwicht
Stap 3: Maak een Treatment
Een treatment is een uitgebreide samenvatting van je verhaal in proza vorm. Het helpt je om:
- Je verhaal te structureren voordat je gaat schrijven
- Gaten in de plot te identificeren
- Je verhaal te 'pitchen' aan anderen
"Een goed treatment is als een routekaart – het laat je zien waar je naartoe gaat, maar laat nog ruimte voor interessante omwegen." – Paul Schrader, Screenwriter
Stap 4: Leer de Formatting Regels
Professionele scenario's volgen strikte formatting regels. Hier zijn de belangrijkste elementen:
Basis Formatting Regels:
- Font: Courier 12pt (monospace)
- Marges: Links 1.5", rechts 1", boven en onder 1"
- Scene Headings: HOOFDLETTERS, locatie en tijd
- Action Lines: Beschrijvend, in tegenwoordige tijd
- Character Names: HOOFDLETTERS boven dialoog
- Dialoog: Gecentreerd, natuurlijk
Voorbeeld van Correcte Formatting:
INT. ADVOCATENKANTOOR - DAG
SARAH (28), jong maar gedreven, zit achter een bureau vol dossiers. Haar telefoon gaat.
SARAH
(opnemend)
Hendricks & Partners, met Sarah.
STEM (V.O.)
Je hebt de zaak.
Sarah's ogen lichten op. Ze staat langzaam op.
SARAH
Welke zaak?
STEM (V.O.)
De onmogelijke.
Stap 5: Schrijf je Eerste Versie
Nu komt het moeilijkste deel: daadwerkelijk schrijven. Hier zijn enkele tips voor je eerste versie:
Schrijftips voor Beginners
- Schrijf snel: Maak je eerste versie niet perfect, maak hem af
- Show, don't tell: Laat zien wat er gebeurt in plaats van het te beschrijven
- Houd dialoog natuurlijk: Lees het hardop om te testen
- Elke scène moet een doel hebben: Vorder het verhaal of ontwikkel personages
- Wees visueel: Denk in beelden, niet in woorden
Stap 6: Herschrijven en Verfijnen
Je eerste versie is nooit je laatste versie. Professionele screenwriters herschrijven vaak 10-20 keer. Focus bij elke revisie op verschillende aspecten:
- Eerste herschrijving: Structuur en plot
- Tweede herschrijving: Personages en dialoog
- Derde herschrijving: Pacing en spanning
- Vierde herschrijving: Details en formatting
Veel Gemaakte Beginners Fouten
Vermijd deze veelvoorkomende valkuilen:
Veelgemaakte Fouten
- Te veel beschrijving: Houd action lines kort en krachtig
- Slechte dialoog: Vermijd 'on the nose' dialoog
- Zwakke opening: Grijp meteen de aandacht
- Onduidelijke doelen: Maak duidelijk wat personages willen
- Verkeerde formatting: Volg industry standards
Software en Tools
Hoewel je kunt beginnen met een eenvoudige tekstverwerker, zijn er gespecialiseerde tools die het proces vergemakkelijken:
- Final Draft: Industry standard, maar duur
- WriterDuet: Gratis, cloud-based optie
- Celtx: Goede gratis optie voor beginners
- Highland: Simpele, Mac-only optie
Je Script Pitchen
Eenmaal klaar, moet je je script kunnen samenvatten in verschillende lengtes:
- Logline: Één zin die de essentie vat
- Elevator Pitch: 30 seconden mondeling
- Synopsis: Één pagina schriftelijk
- Treatment: 2-10 pagina's uitgebreid
Conclusie
Het schrijven van je eerste scenario is een marathon, geen sprint. Het vereist geduld, doorzettingsvermogen en de bereidheid om te leren van kritiek. Begin met een sterk concept, plan je structuur, leer de formatting regels, en schrijf vervolgens je verhaal met passie en precisie.
Onthoud dat elke professionele screenwriter ooit zijn eerste script schreef. Het was waarschijnlijk niet perfect, maar het was een begin. Jouw eerste script is de eerste stap op een reis die je kan leiden naar een carrière in de filmindustrie.
Dus pak je laptop, open een nieuw document, en begin met typen: "FADE IN:"
